Felsefe, çevre, politika, futbol, mutlaka ama mutlaka sinema. Biraz ondan, biraz bundan, canı istedikçe çıkan blog. Hayata dair ama tabii ki bana ait. Evet, isyan!

Cumartesi, Kasım 26, 2005

gerçek vs taklit

Paris'te Louvre müzesindeki Mona Lisa tablosunun onunde beni heyecanlandıran eserin çok unlu oluşu değildi. Beni heyecanlandıran bu kadar kopyası, reproduksiyonu veya reproduksiyonunun reproduksiyonu yapılmış bir eserin gerçeğinin görme, kaynağına ulaşma arzusuydu. İmge ile gerçek arasındaki farkın sorunların başladığı noktadır bu. Mona Lisa bir görüntüdür, resmedilen o kadının, (yada her kimse o) gerçeğin görüntüsüdür, imgesidir. O ünlü resimde çoğaltılmadan önce kanlı canlı gerçektir, ama tuvale döküldüğünde görüntü halini alır, gerçekliğini yitirir. Farklı düzlemde de olsalar, sorun değişmez: peki gerçek hangisidir? Louvre'da müzede orijinali olarak gösterilen tablo mudur gerçek? Peki o tablonun gerçek olduğunu kim biliyor ki? Belki de insanların yoğun ilgisi, çalınma korkusu veya herhangi bir başka nedenden ötürü müze yönetimi gizli bir kararla gerçek tabloyu saklama kararı aldı, veya hırsızlar çok ustalıkla gerçekleştirdikleri bir planla tabloyu çaldılar, ve tepkilerden korkan yönetim tablonun yerine taklidini koydu. Ve orada büyük merkla hazla resme bakanlar gerçek sanılan taklidine övgüler yağdırdı.
Ya da gerçek sandiğımız Mona Lisa diye birisi yoksa? Da Vinci kendinei resmettiyse orada, aynadaki imgesini resmettiyse bir kadın yüzünde? Sorunlar biraz daha karmaşıklaşmaya başlar o zaman. Aynadaki görüntüsü, imgesi tabloya dömülen bir gerçek. Taklidin gerçeği. Ve o gerçeğin kopyaları, reprodüksiyonları. Kaynağın bile taklit olduğu bir gerçekten bahsetmeye başlarız o zaman. Başa dönersek eğer, imgenin gerçeği altetmesidir elimizde kalan, daha da genelleştirirsek kenidmiz kandırmaktır yaşam. İşte bu yüzden Foucolut kapağında bir pipo resmi olan kitabıbı adını "bu bir pipo değidir" koymuştur. Bu bir pipo değildir, görüntüsüdür.

2 yorum:

skoer dedi ki...

kalabalikti cok konusamadik. yine gel sakin kafa ile takilalim...
bu gozzi adami cok yoruyor canim.

serxan dedi ki...

Gozzi'nin her zamanki hali canım. Gelicem en kısa zamanda. Bu arada torrenti yükleyemedim yav..